Taahhüt Etmiş Olduğu Sermayeyi Ödemeyen Limited Şirket Ortağı Şirketten Çıkarılabilir mi?

Limited Şirket ortağının taahhüt etmiş olduğu sermaye bedelini ödememiş olması hali 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun  “Limited Şirketler”e ilişkin bölümünde açıkça düzenlenmemiş olup; esas sermaye pay bedellerinin ödenmesi hususunda anonim şirketlere ilişkin hükümler kıyasen uygulanır denilmiştir[1]. Dolayısı ile esas sermaye pay bedellerini ödemeyen limited şirket ortağı hakkında anonim şirketin bu bölüme ilişkin hükümlerini kıyasen uygulamak gerekmektedir.

Anonim şirketlerin sermayenin ödenmemesi halini düzenlediği hükümler TTK. 480 vd. maddelerinde düzenlenmiştir.

481. madde ödeme yapmayan ortaklara yapılması gereken çağrıyı düzenlemiştir. Bu madde kapsamında payların bedelleri, yönetim kurulu (limited şirketlerde müdür/müdürler) tarafından, esas sözleşmede başkaca hüküm bulunmadığı takdirde, pay sahiplerinden ilan yoluyla istenir. İlanda, ödenmesi istenen sermaye borcunun oranı veya tutarı ile ödeme tarihi ve ödemenin nereye yapılacağı açıkça belirtilmelidir.  Sermaye koyma borcunu süresi içinde yerine getirmeyen pay sahibi, kural olarak ihtara gerek olmaksızın, temerrüt faizi ödemekle yükümlüdür. Lakin ana sözleşmede sermayenin ödenmesi için vade öngörülmemişse sermaye borcunu ödemeyen ortak ancak bu çağrı sonucunda temerrüde düşmüş olur.

İlgili madde[2] kapsamında taahhüt ettiği sermayenin ödenmemesi halinde yönetim kurulu (limited şirkette müdür/müdürler), temerrüde düşmüş olan pay sahibini, iştirak taahhüdünden ve yaptığı kısmi ödemelerden doğan haklarından yoksun bırakmaya ve söz konusu payı satıp yerine başkasını almaya ve kendisine verilmiş pay senedi varsa, bunları iptal etmeye yetkilidir.

Lakin bu işlemlerin yapılabilmesi için anonim şirketlerde yönetim kurulu tarafından limited şirketlerde  ise müdür/müdürler tarafından temerrüde düşmüş olan pay sahibine Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi[3] ile esas sözleşmenin öngördüğü şekilde ilan yoluyla şirketin internet sitesinde de yayımlanacak bir mesajla ihtarda bulunmak gerekmektedir.[4] Bu ihtarda muhakkak mütemerrit pay sahibinin temerrüde konu olan tutarı bir ay içinde ödemesi, aksi hâlde, ilgili paylara ilişkin haklarından yoksun bırakılacağı ve sözleşme cezasının isteneceği belirtilmelidir.

Şirketten çıkarmaya ıskat denilmektedir. TEKİNALP’e göre ıskat pay sahibinin ödemede temerrüde düştüğü paylar bakımından “pay sahipliğinin düşürülmesi’’ anlamına gelmektedir.[5]

Şirketten çıkarma ve temerrüt faizinin yanı sıra sermayesini zamanında ödemeyerek şirketi zarara uğratan ortaktan şirketin tazminat talebinde de ayrıca bulunabilme imkanı vardır.

Sermaye borcunun yerine getirilmemesi halinde şirket ya temerrüde düşmüş olan pay sahibine karşı dava açar sermayenin ifasını ister ya icra takibinde bulunur veyahut ıskat (düşürme) işlemine başvurur.[6]

Özetle görüldüğü üzere taahhüt etmiş olduğu sermayeyi ödemeyen limited şirket ortağını anonim şirketler için öngörülmüş olan ‘’Iskat’’ yolu ile Müdür/Müdürler usulüne uygun ihtarları çekip, ilanlar vererek ortaklıktan çıkarabilmektedir. Bunun yanı sıra şirketin sermayenin ödenmemesi sebebiyle bir zararı varsa ve bu zarar sermayeyi ödemeyen ortağa isnat edilebiliyorsa limited şirket yine bu kişiden tazminat talebinde de bulunabilecektir. Son olarak limited şirket ortaklığından çıkarma düşünülmüyorsa şirket, sermayenin ödenmesi için bir ifa davası açabilir yahut icra takibi başlatabilir.


[1] Madde 585

[2] Madde 482/2

[3] Madde 35

[4] Iskat (Düşürme)- Madde 483